83% kurierów preferuje zarobkowanie w charakterze niezależnych zleceniobiorców niż jako pracownicy platform
Unijna dyrektywa o pracy platformowej będzie miała duży wpływ na kształt rynku pracy w najbliższej przyszłości. Regulacje przyjęte w październiku ubiegłego roku mają na celu poprawę warunków osób współpracujących z platformami takimi jak Wolt, Uber czy Glovo poprzez wprowadzenie prostszych zasad klasyfikacji pracowników i większej przejrzystości w zarządzaniu algorytmami. Dla konsumentów może to oznaczać wyższe ceny i gorszą dostępność usług, a dla firm, zwłaszcza lokalnych, mniej zamówień i niższe przychody. Natomiast sami kurierzy obawiają się utraty elastyczności.
Jak wynika z badań przeprowadzonych przez wiodącą firmę consultingową Copenhagen Economics na zlecenie Wolt, zdecydowana większość, bo aż 83% partnerów kurierskich działających na terenie Polski, preferuje model niezależnych wykonawców niż tradycyjną formę zatrudnienia [1]. Niewątpliwy atut takiej współpracy z platformami stanowi elastyczność w wyborze godzin pracy czy podejmowanych zadań – aż 76% respondentów deklaruje, że zrezygnowałoby z dostarczania zakupów i posiłków, gdyby taką dowolność utraciło.
Dla wielu respondentów elastyczność oznacza szansę na pogodzenie pracy z nauką, innymi obowiązkami zawodowymi lub życiem rodzinnym. Aż 71% studiuje lub wykonuje inną pracę w częściowym, lub pełnym wymiarze godzin. Współpraca z platformami takimi jak Wolt jest dla nich w większości źródłem dodatkowego dochodu i wykonują ją przez średnio 6 godzin tygodniowo.
Szacuje się, że dyrektywa o pracy platformowej obejmie w Unii ponad 40 miliony osób. Kluczowe jest zatem, aby uważnie słuchać potrzeb osób bezpośrednio zaangażowanych w proces jej wdrażania. Dlatego w Wolt zrealizowaliśmy we współpracy z Copenhagen Economics szerokie badanie opinii wśród partnerów kurierskich działających w 23 krajach, spośród których 17 należy do Unii Europejskiej. Na poziomie międzynarodowym wnioski są takie same – kurierzy nie chcą rezygnować z elastycznego modelu współpracy z platformami. Aż 81% uważa, że nowe przepisy nie powinny wymuszać takiej zmiany [2] – wyjaśnia Veronika Bush, szefowa ds. polityki publicznej na Europę Środkowo-Wschodnią i kraje bałtyckie w Wolt.
Najważniejszą zmianą przewidzianą przez unijną dyrektywę jest domniemanie zatrudnienia, mające na celu ułatwienie określenia, czy współpracownicy platform powinni być traktowani jako samozatrudnieni, czy jako pracownicy etatowi. Biorąc pod uwagę potrzeby kurierów, kluczowe jest, aby te kryteria były jasne i precyzyjne, co zwiększy przejrzystość prawną oraz pewność zarówno dla współpracowników, organów państwowych, jak i całej branży.
Polska jest jeszcze na wczesnym etapie wdrażania dyrektywy, a na pełną implementację przepisów ma czas do 2 grudnia 2026 roku. Gdzie zatem szukać złotego środka?
Wprowadzenie przepisów biorących pod uwagę potrzeby każdej ze stron wymaga aktywnego dialogu organów regulacyjnych i pozostałych interesariuszy. Jako Wolt z chęcią się w niego włączymy, dzieląc się naszym doświadczeniem i najlepszymi praktykami z innych krajów. Nowe regulacje wymagają zachowania równowagi między ochroną socjalną a niezależnością, którą tak wielu kurierów ceni. Wierzymy, że współpraca kluczowych grup pozwoli wypracować korzystne dla wszystkich stron rozwiązania, które funkcjonują w krajach jak Estonia czy Austria – dodaje Veronika Bush, szefowa ds. polityki publicznej na Europę Środkowo-Wschodnią i kraje bałtyckie w Wolt.
W Austrii wprowadzono nowy status dla osób pracujących na tzw. kontraktach wolnych usług, który umożliwia elastyczne warunki współpracy, podobne do pracy freelancerów, zapewniając jednocześnie dostęp do ubezpieczeń społecznych, zdrowotnych i emerytalnych powyżej określonego progu dochodów. W Estonii z kolei platformy cyfrowe, takie jak Wolt, często korzystają z umów na wykonanie usług, które gwarantują pracownikom dostęp do świadczeń, takich jak opieka zdrowotna, bez wprowadzania sztywnych regulacji dotyczących czasu pracy czy wynagrodzenia minimalnego.
Wolt to firma technologiczna oferująca szybkie dostawy zakupów i jedzenia. Działa w 28 krajach na całym świecie. Od 2022 roku jest częścią amerykańskiego giganta na rynku delivery, DoorDash.
O Wolt
Wolt was founded in Helsinki, Finland, in 2014 and launched the following year as an app. Six people made it happen back then. 10 years later the team has grown to 13.000+ people who work across 28 countries and 500+ cities.
Wolt partners with 260.000 couriers and 170.000 active restaurants and shops on the platform. The app has 45M+ registered users.
In November 2021, Wolt joined forces with DoorDash, and the two companies remain separate local commerce platforms across 32 countries (and counting).
Wolt Poland was launched in 2019 and by 2024 served 23 cities across the country.